راهنمای جامع تحصیل در ترکیه 2023
ترکیه با تاریخ غنی و فرهنگ متنوع خود، به مقصدی محبوب برای دانشجویان بین المللی که به دنبال آموزش عالی هستند تبدیل شده است. این کشور طیف گسترده ای از فرصت های علمی را در دانشگاه های دولتی و خصوصی و همچنین یک زندگی دانشجویی پر جنب و جوش و پویا ارائه می دهد. در این مقاله به بررسی راهنمای جامع تحصیل در ترکیه 2023 و مزایای تحصیل در ترکیه فرصت های بورسیه تحصیلی موجود، مدارک مورد نیاز برای ثبت نام، سیستم آموزشی ترکیه، محبوب ترین رشته های تحصیلی، هزینه های زندگی و تحصیل در استانبول و برترین های این کشور می پردازیم.
مزایای تحصیل در ترکیه
تحصیل در ترکیه مزایای زیادی دارد
- آموزش با کیفیت بالا: دانشگاه های ترکیه آموزش با کیفیت بالا با تمرکز بر تحقیق و نوآوری ارائه می دهند. بسیاری از دانشگاه‌ها با موسسات بین‌المللی همکاری دارند و فرصت‌هایی برای تحصیل در خارج از کشور برای دانشجویان فراهم می‌کنند.
- هزینه های تحصیلی مقرون به صرفه: هزینه های تحصیل در ترکیه در مقایسه با سایر کشورها نسبتاً مقرون به صرفه است. دولت به‌شدت به دانشگاه‌های دولتی یارانه می‌دهد و آموزش را برای همه در دسترس قرار می‌دهد.
- محیط چندفرهنگی: ترکیه دیگ ذوب فرهنگ ها با مردمی از پیشینه های قومی و مذهبی مختلف است. دانش آموزان می توانند محیطی متنوع و چندفرهنگی را تجربه کنند که در دنیای جهانی شده امروزی ارزشمند است.
- تاریخ و فرهنگ غنی: ترکیه با موزه ها، مکان های تاریخی و رویدادهای فرهنگی متعدد، دارای تاریخ و فرهنگ غنی است. دانش‌آموزان می‌توانند در حین تحصیل به کشف و آشنایی با گذشته جذاب این کشور بپردازند.
- موقعیت مکانی قابل دسترس: موقعیت استراتژیک ترکیه در تقاطع اروپا و آسیا باعث شده است که دانشجویان از هر دو قاره به راحتی به آن دسترسی داشته باشند.
مدارک مورد نیاز برای اپلای دانشگاه‌های ترکیه برای دانشجویان ایرانی:
یکی از شرایط اصلی برای شرکت در دوره‌های دانشگاهی در ترکیه، داشتن “مدرک دیپلم” معادل با دیپلم ترکیه و یا داشتن مدرک تحصیلی بالاتر مورد تأیید است.
- کپی ترجمه شده و تایید شده مدرک دیپلم، کارشناسی، کارشناسی ارشد یا دکتری به زبان ترکیه.
- رزومه یا فرم اپلیکیشن (معمولاً در وب سایت دانشگاه قابل دسترسی است).
- ارائه دو عکس رسمی با پس زمینه سفید.
- کپی کارت ملی یا پاسپورت.
- آزمون‌های استاندارد مانند IELTS و TOEFL برای دانشجویان دارای مقطع PhD و در برخی دانشگاه‌ها مورد نیاز است.
- حداقل دو معرفی نامه از اساتید یا افراد دیگر
توصیه می‌شود که پیش از ارسال هرگونه مدارک، شرایط و مقررات هر دانشگاه را با دقت مطالعه کنید و اطمینان حاصل کنید که تمام مدارک مورد نیاز ارسال شده است. برای اطلاعات بیشتر، می‌توانید به وب سایت دانشگاه‌های ترکیه و نمایندگی‌های آن در ایران مراجعه کنید.
دانشگاه های ترکیه
بیش از 200 دانشگاه در ترکیه وجود دارد که اکثر آنها توسط دولت اداره می‌شوند. اکثر این موسسات تازه تاسیس می‌باشند. در اوایل سال 1970 تنها هشت موسسه دولتی وجود داشت و اولین دانشگاه خصوصی (دانشگاه بیلکنت) در سال 1984 تاسیس شد.
دانشگاه‌های دولتی و خصوصی در ترکیه پیرو توافق‌نامه بولونیا (bologna programs) هستند و دوره‌های تحصیلی خود را مطابق با اروپا یکسان‌سازی می‌کنند. بسیاری از دانشگاه‌های ترکیه در برنامه آراسموس پلاس (Erasmus+) شرکت کرده‌اند؛ این برنامه از مبادلات دانشجویان بین‌الملل پشتیبانی می‌کند. در آخرین تغییرات سیستم رده بندی آموزش عالی کیو.اس(QS Higher Education System Strength Rankings)، ترکیه دارای 24 دانشگاه برتر جهان در سال 2023 است.
دانشگاه‌ها و دیگر موسسات آموزش عالی به دو دسته دولتی و خصوصی تقسیم می‌شوند:
- دانشگاه‌های دولتی اکثرا توسط دولت پایه‌گذاری شده‌اند و در نتیجه شهریه کمتری از دانشجویان دریافت می‌کنند. در این دانشگاه‌ها از زبان‌های ترکی، انگلیسی، آلمانی یا فرانسوی به عنوان زبان آموزشی استفاده می‌شود.
- دانشگاه‌های خصوصی معمولا شهریه بیشتری از دانشجویان دریافت می‌کنند اما در سطح بین‌الملل فعالیت گسترده‌تری دارند و با صنعت همکاری‌های بیشتری دارند. زبان آموزشی در کلاس‌ها و دوره‌های آموزشی اغلب انگلیسی است.
- دانشگاه آیدین استانبول و دانشگاه مدیپل ترکیه، دانشگاه باهچه شهیر، دانشگاه یدی تپه و دانشگاه کوچ از جمله دانشگاه های خصوصی ترکیه هستند که در زمینه رشته های علوم پزشکی نیز بسیار مطرح می باشند.
تمام دانشگاه‌های ترکیه تحت نظارت شورای آموزش عالی ترکیه (YOK) می‌باشند. این امر تضمین می‌کند که تمام دانشگاه‌ها در سطح بین‌المللی هستند و به تمام استانداردهای آموزشی پایبند می‌باشند.
رنکینگ دانشگاه های ترکیه
24 دانشگاه ترکیه در رده‌بندی جهانی دانشگاه‌های کیو.اس2023 جای گرفتند اکثر دانشگاه‌های برتر ترکیه در دو شهر بزرگ آنکارا و استانبول قرار دارند. دانشگاه فنی خاورمیانه، بیلکنت و دانشگاه حاجت‌تپه (Hacettepe) در شهر آنکارا واقع شده‌اند (تمامی این دانشگاه‌ها جزء 50 دانشگاه برتر هستند)؛ این درحالی است که دانشگاه بغازیچی، کوچ، سابانجی (Boğaziçi Üniversitesi, Koç University, Sabancı University)، دانشگاه فنی استانبول و دانشگاه استانبول در شهر استانبول واقع شده‌اند- تمامی این دانشگاه‌ها جزء 24 دانشگاه برتر هستند.
دانشگاه های ترکیه مورد تایید وزارت علوم و بهداشت ایران
برای بسیاری از دانشجویانی که قصد ادامۀ تحصیل در خارج از کشور را دارند، مهم است که دانشگاه مد نظرشان را وزارت علوم و بهداشت کشورمان تأیید کند. فهرست زیر دانشگاه‌های تأییدشدۀ وزارت علوم و بهداشت ایران برای تحصیل در سال تحصیلی 2024 – 2023 در ترکیه را در بر می‌گیرد..
گروه الف (ممتاز)
- Bilkent University / Bilkent Universitesi
- Bogazici University / Bogazici Universitesi
- Hacettepe University / Hacettepe Universitesi
- Koc University / Koc Universitesi
- Middle East Technical University / Orta Dogu Teknik Universitesi
- Sabanci University
گروه ب (خوب)
- Ankara University / Ankara Universitesi
- Anadolu University
- Akdeniz University
- Cankaya University
- Cukurova University
- Dokuz Eylul University
- Ege University / Ege Universitesi
- Erciyes University / Erciyes Universitesi
- Gazi University / Gazi Universitesi
- Istanbul Technical University / Istanbul Teknik Universitesi
- Istanbul University / Istanbul Universitesi
- Izmir Institute of Technology
- Karabuk University
- Marmara University / Marmara Universitesi
- Yildiz Technical University / Yildiz Teknik Universitesi
گروه ج (متوسط)
- Altinbas University
- Atılım University
- Bahçeşehir University (BAU)
- Beykent Univrersity
- Biruni University
- Eskisehir Osmangazi University
- Istanbul Bilgi University
- Istanbul Gelisim University
- Istanbul Okan University
- Istinye University
- Izmir University of Economics
- Kadir Has University
- Kocaeli Univerity
- KTO Karatay Universitesi
- Medipol University – Istanbul
- Ondokuz Mayis University
- Ozyegin University
- Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
- Sakarya University
- Selcuk University / Selcuk Universitesi
- Uludag University / Uludag Universitesi
لیست دانشگاه‌های تأییدشدۀ وزارت بهداشت برای تحصیل در ترکیه 2024- 2023
- Acibadem University
- Ataturk University
- Ankara University
- Bahçeşehir University
- Başkent University
- Dokuz Eylül University
- Ege university
- Gazi University
- Hacettepe university
- Istanbul University
- Istanbul Aydin University
- Izmir Katip Celebi University
- Koc University
- Marmara University
- Medipol University
- Ondokuz Mayis University
- Yeditepe University
فرصت های بورسیه و شرایط پذیرش
فرصت های بورس تحصیلی برای دانشجویان بین المللی که می خواهند در ترکیه تحصیل کنند در دسترس است. دولت ترکیه از طریق برنامه بورسیه تحصیلی ترکیه که هزینه های تحصیل، خوابگاه و کمک هزینه ماهانه را پوشش می دهد، بورسیه تحصیلی ارائه می دهد. همچنین دانشجویان می توانند از طریق دانشگاه ها یا سازمان های خصوصی برای بورسیه تحصیلی اقدام کنند.
برای درخواست بورسیه، دانشجویان باید شرایط پذیرش تعیین شده توسط دانشگاه مورد نظر را داشته باشند. این الزامات ممکن است بسته به برنامه و دانشگاه متفاوت باشد. به طور کلی دانشجویان باید مدارک زیر را ارائه دهند:
- کپی دیپلم دبیرستان یا معادل آن
- کارنامه سوابق تحصیلی آنها
- مدرک معتبر مهارت زبان (ترکی یا انگلیسی)
- گذرنامه یا کارت ملی
- بیانیه هدف یا مقاله شخصی
- توصیه نامه
- سیستم آموزشی ترکیه
سیستم آموزشی ترکیه به سه سطح تقسیم می شود: آموزش ابتدایی، آموزش متوسطه و آموزش عالی.
آموزش عالی بیشتر به دو دوره تقسیم می شود: کارشناسی (لیسانس) و فوق لیسانس (کارشناسی ارشد و دکترا).
سیستم آموزش عالی ترکیه توسط شورای آموزش عالی (YÖK) تنظیم می شود. دانشگاه های دولتی توسط دولت تامین مالی و اداره می شوند، در حالی که دانشگاه های خصوصی توسط هیئت امنایی اداره می شوند.
زبان آموزشی در دانشگاه های ترکیه در درجه اول ترکی است، اما بسیاری از دانشگاه ها برنامه هایی را ارائه می دهند که به زبان انگلیسی یا سایر زبان های خارجی تدریس می شوند.
تحصیل در ترکیه با مدرک دیپلم
برای تحصیل در ترکیه با مدرک دیپلم، شما می‌توانید به یکی از دو روش زیر پیش بروید:
پذیرش در دوره لیسانس: با توجه به معیارهای تحصیلی و سنی که توسط دانشگاه‌های ترکیه تعیین می‌شوند، می‌توانید برای پذیرش به دوره لیسانس در دانشگاه‌های ترکیه درخواست دهید.
حضور در دوره های آمادگی در دانشگاه: بسیاری از دانشگاه های ترکیه دوره های آمادگی برای دانشجویان خارجی با دیپلم دایر می کنند. در این دوره ها، شما می‌توانید مراحل اولیه تحصیل در دانشگاه را پشت سر بگذارید و درس‌هایی برای بهبود زبان ترکیه و تقویت مهارت های تحصیلی خود بگیرید.
مدارک مورد نیاز برای ادامه تحصیل در ترکیه با مدرک دیپلم
- ترجمه رسمی ریز نمرات دیپلم (دبیرستان) به زبان ترکی
- ترجمه رسمی ریز نمرات پیش دانشگاهی به زبان ترکی (در صورتی که پیش دانشگاهی را گذرانده باشید)
- ترجمه رسمی مدرک دیپلم به زبان ترکی
- ترجمه رسمی مدرک پیش دانشگاهی به زبان ترکی (در صورتی که پیش دانشگاهی را گذرانده باشید)
- کپی پاسپورت معتبر
- رزومه تحصیلی (ارائه این مدرک اجباری نیست)
- پرداخت هزینه اپلیکیشن دانشگاه (در صورت وجود هزینه)
- فرم تکمیل شده اپلیکیشن (نامه پذیرش اولیه)
- پرداخت شهریه دانشگاه (حداقل یک ترم)
- عکس بیومتریک
- گواهی تسلط به زبان انگلیسی یا ترکی
- و یا قبولی در آزمون تعیین سطح زبان انگلیسی و یا ترکی دانشگاه مورد نظر
- قبولی در آزمون ورودی دانشگاه ها (دانشگاه های دولتی)
با توجه به رشته تحصیلی مدنظرتان و ظرفیت دانشگاه‌ها، شرایط پذیرش ممکن است متفاوت باشد.
پردرآمدترین رشته های تحصیلی در ترکیه
در ترکیه، همانند بسیاری از کشورهای دیگر، رشته های مختلف دارای درآمد بالاتری نسبت به دیگر رشته ها هستند. در ادامه، به برخی از پردرآمدترین رشته های تحصیلی در ترکیه اشاره خواهیم کرد:
- رشته های مهندسی: از جمله مهندسی عمران، مهندسی برق، مهندسی شیمی و مهندسی مکانیک. مهندسی در ترکیه یکی از پردرآمدترین رشته هاست و فارغ التحصیلان این رشته می‌توانند حقوق بالایی دریافت کنند.
- رشته های پزشکی: این رشته از جمله پردرآمدترین رشته های تحصیلی در ترکیه است. پزشکان در ترکیه با شرکت در آزمون‌های دولتی و پس از گذراندن دوره آموزشی طولانی مدت، می‌توانند به عنوان پزشک فعالیت کنند.
- رشته های مدیریت و بازرگانی: تجارت و بازرگانی یکی از پررونق‌ترین صنایع در ترکیه است و به همین دلیل فارغ التحصیلان رشته های مدیریت و بازرگانی در بازار کار ترکیه با استقبال روبرو می شوند.
- رشته های حقوقی: این رشته از جمله پردرآمدترین رشته های تحصیلی در ترکیه است. فارغ التحصیلان این رشته در ادارات دولتی و شرکت‌های خصوصی مشغول به کار می‌شوند.
- رشته های IT: تکنولوژی اطلاعات یکی از صنایع پیشرفته در ترکیه است. فارغ التحصیلان این رشته در صنایع فناوری اطلاعات، شرکت های نرم افزاری و شرکت های مرتبط با فناوری اطلاعات مشغول بکار هستند.
انواع بورسیه تحصیلی در ترکیه
بورسیه های تحصیلی ترکیه عبارتند از: بورسیه های دولتی، بورسیه‌های دانشگاهی، بورسیه های خصوصی، بورسیه تحصیلی بین‌المللی.
- بورسیه‌های دولتی: این نوع بورسیه ها توسط دولت ترکیه ارائه می‌شود و برای دانشجویان مقطع کارشناسی و ارشد در دانشگاه های ترکیه در نظر گرفته شده است. این بورسیه ها شامل مزایای مختلفی مانند شهریه کامل، اقامت و هزینه های زندگی، تحقیقات و خدمات کتابخانه ای هستند.
- بورسیه‌های دانشگاهی: این بورسیه‌ها توسط دانشگاه های ترکیه ارائه می‌شوند و برای دانشجویان دوره کارشناسی و ارشد در دانشگاه های ترکیه در نظر گرفته شده است. این بورسیه ها شامل مزایای مختلفی مانند شهریه کامل، اقامت و هزینه های زندگی، تحقیقات و خدمات کتابخانه ای هستند.
- بورسیه های خصوصی: این نوع بورسیه ها توسط شرکت ها، انجمن های حرفه ای و سازمان های مختلف ارائه می‌شوند و شامل مزایای مختلفی مانند شهریه، هزینه های زندگی و مسکن، کتاب، سفر اقامت و اسناد مربوط به تحصیل در ترکیه هستند.
- بورسیه های بین المللی: این نوع بورسیه ها توسط دولت ها، سازمان ها و بنیادها ارائه می‌شوند و شامل مزایای مختلفی مانند شهریه، هزینه های زندگی و مسکن، کتاب، سفر اقامت و اسناد مربوط به تحصیل در ترکیه هستند.
رشته های تحصیلی محبوب
ترکیه طیف گسترده ای از برنامه های دانشگاهی را در زمینه های مختلف تحصیلی ارائه می دهد. برخی از محبوب ترین رشته های تحصیلی در بین دانشجویان بین المللی عبارتند از:
- مهندسی
- دارو
- تجارت و مدیریت
- علوم اجتماعی و حقوق
- هنر و علوم انسانی
- علوم طبیعی
معادلسازی مدارک تحصیلی در ترکیه
برای استفاده از مدارک تحصیلی خود در ترکیه باید آن‌را معادلسازی کنید. این فرآیند زیر نظر وزارت آموزش و پرورش ترکیه و برای مدارک دانشگاهی توسط شورای آموزش عالی ترکیه YOK انجام می‌شود. جهت معادلسازی مدارک تحصیلی خود در ترکیه باید توجه داشته باشید نظام آموزشی ترکیه ۱۲ساله است.
پس اگر در نظام قدیم تحصیل کرده‌اید باید مدارک دیپلم و پیش دانشگاهی خود را ارائه و اگر مطابق با نظام جدید تحصیل خود را به پایان رسانده‌اید ارائه مدرک و ریز نمرات پایه ۱۲ام برای معادلسازی کافی است. مدت زمان این پروسه برای مدارک پزشکی حدودا یکسال و برای سایر رشته‌ها معمولا ۳ تا ۶ ماه زمان خواهد برد.
مراحل معادلسازی مدارک تحصیلی در ترکیه
- برای معادلسازی مدارک تحصیلی حتما باید وقت قبلی بگیرید. (وقت دهی از طریق سیستم انجام خواهد شد)
- باید در امتحانات مربوطه نمره قبولی لازم را دریافت کنید.
- افرادی که در رشته‌های پزشکی قبول شده‌اند برای معادلسازی مدارک تحصیلی خود باید در آزمون STS (آزمون TUS) شرکت کرده و حداقل نمره ۴۰ از ۱۰۰ نمره را کسب کنند.
- افرادی که در رشته‌های دندان پزشکی قبول شده‌اند برای معادلسازی مدارک تحصیلی خود باید در امتحان STS ترکیه (آزمون DUS) شرکت کرده و حداقل نمره ۴۰ از ۱۰۰ نمره را کسب کنند.
- متقاضیان رشته داروسازی نیاز به شرکت در امتحان کتبی ندارند و باید در آزمون شفاهی دانشگاه آنادولی شرکت و نمره قبولی لازم را کسب کنند
کار ضمن تحصیل در ترکیه
بر اساس قانون No 6735 که اخیرا تصویب شده است دانشجویان خارجی در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا می توانند کار همزمان با تحصیل در ترکیه داشته باشند. طبق این قانون دانشجویان پس از گذراندن سال اول تحصیلی خود قادر به انجام کار ضمن تحصیل در ترکیه خواهند بود. قابل ذکر است که دانشجویان خارجی که در دوره کارشناسی ثبت نام می کنند، نمی توانند برای اجازه کار درخواست دهند.
دانشجویانی که در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری مشغول به تحصیل در ترکیه هستند می توانند در بعضی از دانشگاه های پژوهشی ترکیه مانند دانشگاه بغازیچی استانبول و دانشگاه فنی خاورمیانه با انجام پروژه های پژوهشی حقوق دریافت نمایند. معمولا مجوز کار در ترکیه یک ساله صادر می شود. هنگامی که فرد برای تمدید دوباره مراجعه می کند این مجوز به مدت 3 سال تمدید خواهد شد. پس از پایان دوره 3 ساله کشور ترکیه این مجوز را برای مدت 6 سال تمدید خواهد نمود و پس ار آن متقاضی می تواند برای اجازه کار دائم درخواست دهد.
خوابگاه های دانشجویی ترکیه
دانشجویان بین المللی گزینه های متنوعی را برای اقامت و اسکان خود در طی مراحل تحصیل در ترکیه پیش رو دارند. دانشجویان می توانند در خوابگاه های دانشگاه واقع در پردیس دانشگاه ها ، در خوابگاه های دولتی تحت مدیریت KYK (موسسه اعتباری آموزش عالی و خوابگاه ها) واقع در نقاط مختلف شهر، در خوابگاه های خصوصی یا آپارتمان هایی که در شهر اجاره می کنند ، اقامت کنند.
